DÒNG TIỀN ĐẦU TƯ MẠNH MẼ QUAY TRỞ LẠI THỊ TRƯỜNG HÀNG HOÁ TRONG NGÀY ĐẦU NĂM 2023

Theo thông tin từ Sở Giao dịch Hàng hoá Việt Nam (MXV), trở lại sau kỳ nghỉ lễ, thị trường hàng hoá biến động rất mạnh trong ngày hôm qua 03/01. Đặc biệt, đà lao dốc của các mặt hàng năng lượng đã kéo chỉ số MXV- Index giảm hơn 2%, xuống 2.396 điểm.

Tuy nhiên, dòng tiền đầu tư trở lại thị trường mạnh mẽ, thể hiện qua mức tăng rất mạnh, gần gấp đôi so với ngày cuối năm 2022, đạt trên 5.000 tỷ đồng. Trong đó, tính riêng nhóm năng lượng, giá trị giao dịch đã đạt gần 3.000 tỷ đồng, chiếm tới 58% tổng dòng tiền kể trên. Điều này tiếp tục khẳng định sức hấp dẫn của các mặt hàng năng lượng, đặc biệt là dầu thô, đối với nhà đầu tư Việt Nam.

NÔNG SẢN

Thị trường nông sản chìm trong sắc đỏ ở phiên giao dịch đầu tiên sau đợt nghỉ lễ đầu năm mới. Lực bán cũng chiếm ưu thế đối với ngô và giá đóng cửa với mức giảm hơn 1%. Mặc dù nhu cầu ngô trong sản xuất thức ăn chăn nuôi vẫn được kỳ vọng sẽ gia tăng nhưng áp lực cạnh tranh từ nguồn cung Nam Mỹ đã khiến cho giá suy yếu trở lại.

Theo số liệu mới nhất của chính phủ Brazil, nước này đã xuất khẩu 6,41 triệu tấn ngô trong tháng trước, cao hơn mức 6,06 triệu tấn trong tháng 11 và vượt xa so với mức 2,71 triệu tấn trong cùng kỳ năm ngoái. Ngược lại, báo cáo xuất khẩu của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đã chỉ ra rằng, có 667.010 tấn ngô Mỹ đã lên tàu thông quan và xuất khẩu trong tuần vừa rồi, thấp hơn đáng kể so với mức 922.142 tấn trong báo cáo trước đó. Con số này cũng xấp xỉ với mức thấp nhất trong khoảng dự đoán của thị trường và mức lũy kế từ đầu năm đến nay vẫn đang chậm hơn đáng kể so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này cho thấy rằng mặc dù nguồn cung sẵn có đang dồi dào hơn nhưng ngô Mỹ vẫn đang chịu áp lực cạnh tranh khá lớn từ Brazil.

Trong khi đó, lúa mì cũng ghi nhận mức giảm mạnh tới hơn 2% ở phiên hôm qua. Nguồn cung nới lỏng là nguyên nhân chính lý giải cho áp lực bán tháo đối với mặt hàng này.

Theo báo cáo từ Ủy ban châu Âu (EU Commission), xuất khẩu lúa mì mềm tính từ đầu niên vụ đến nay của khối đã đạt mức 16,71 triệu tấn, cao hơn 5,8% so với cùng kì năm ngoái. Nguồn cung nới lỏng hơn sẽ là yếu tố gây sức ép lên giá lúa mì.

Bên cạnh đó, theo APK-Inform, giá lúa mì Nga đang chịu áp lực suy yếu do chính sách thuế của Bộ Nông nghiệp nước này. Bất chấp sự suy yếu đáng kể của đồng Rúp so với đồng Đô-la Mỹ, giá mua lúa mì thực phẩm chỉ tăng nhẹ trong hai tuần qua tại các cảng biển của Nga. Điều này chủ yếu là do Bộ Nông nghiệp Nga đã liên tục tăng thuế xuất khẩu lúa mì áp dụng trong tuần 28/12-10/01 và tuần 11/01-17/01. Thêm vào đó, nhu cầu thu mua lúa mì thấp từ các thương nhân đã gây thêm sức ép lên giá. Hầu hết các thương nhân đã có đủ lúa mì để thực hiện các hợp đồng đã ký. Thông tin trên cũng góp phần tạo sức ép lên giá lúa mì Chicago đủ để chính phủ nước này kiểm soát giá.

Cùng chung diễn biến, giá cả ba mặt hàng nhóm đậu tương đều đồng loạt đóng cửa trong sắc đỏ. Giá đậu tương đã sụt giảm hơn 2% sau 5 phiên tăng giá liên tiếp. Từ khi mở cửa, lực bán đối với đậu tương đã chiếm ưu thế và đà giảm được duy trì đến cuối phiên. Những cải thiện về vụ mùa của Brazil là nguyên nhân khiến giá chịu ép.

NĂNG LƯỢNG

Giá dầu lao dốc trong phiên giao dịch đầu tiên của năm 2023 do sức ép từ các yếu tố vĩ mô và triển vọng kinh tế toàn cầu. Kết thúc phiên 3/1, giá dầu thô WTI giảm 4,15% về 76,93 USD/thùng, giá dầu thô Brent giảm 4,43% về 82,1 USD/thùng.

Giá dầu đi ngang trong phần lớn thời gian của ngày khi mà các nhà đầu tư thận trọng cân nhắc các số liệu kinh tế của Trung Quốc. Sức ép bán bắt đầu được gia tăng một cách rõ ràng khi đồng USD tăng mạnh, phản ánh qua việc chỉ số Dollar Index tăng lên mức 104,5 điểm, cao nhất trong gần ba tuần. Đồng bạc xanh mạnh lên khiến chi phí đầu tư và kinh doanh dầu thô đắt đỏ hơn và làm giảm động lực mua của các nhà giao dịch.

Bên cạnh đó, thị trường cũng phản ánh những lo ngại về triển vọng phục hồi của nền kinh tế Trung Quốc, khi nước này vẫn phải gồng mình để chống chọi với số ca nhiễm đang tăng hàng ngày. Mới đây, Chính phủ Trung Quốc đã tiến hành tăng hạn ngạch xuất khẩu các sản phẩm lọc dầu (xăng, dầu diesel) trong đợt đầu tiên của năm 2023 lên 18,99 triệu tấn, cao hơn 46% so với mức 13 triệu tấn được phân bổ một năm trước đó.

Nhiều nhà phân tích cho rằng động thái tăng xuất khẩu của Trung Quốc đang cho thấy kỳ vọng rằng nhu cầu tiêu thụ nội địa sẽ tiếp tục kém đi trong thời gian tới. Bên cạnh đó, hạn ngạch có thể khuyến khích các nhà máy lọc dầu tại quốc gia này tăng công suất và duy trì xuất khẩu nhiên liệu ở mức kỷ lục trong nửa đầu năm, giảm thiểu tác động của việc cắt giảm xuất khẩu dầu diesel của Nga khi lệnh trừng phạt của Liên minh Châu Âu có hiệu lực vào tháng Hai.

Giám đốc điều hành Quỹ tiền tệ thế giới (IMF) làm gia tăng lo ngại của các nhà đầu tư khi cảnh báo rằng cả ba nền kinh tế hàng đầu thế giới là Mỹ, Châu Âu và Trung Quốc đang đồng thời giảm tốc.

Triển vọng tiêu thụ ảm đạm trong khi sức ép từ phía nguồn cung không quá nhiều khiến cho giá dầu không nhận được nhiều sự hỗ trợ. Chính phủ Mỹ ước tính sản lượng dầu đá phiến tăng trung bình từ 300.000 – 400.000 thùng/ngày vào năm 2023. Mức tăng khá khiêm tốn do các hoạt động sản xuất gặp khó khăn vì nhiều vấn đề về vận hành và nhân sự. Tuy nhiên, sức mua không được cải thiện, bởi tin tức tập đoàn dầu khí hàng đầu của Mỹ Chevron đang chuẩn bị tiếp nhận lô hàng dầu thô lên tới 500.000 thùng từ Venezuela đã xoa dịu đi nỗi lo về nguồn cung.

Một diễn biến rất đáng chú ý khác, giá khí tự nhiên dẫn dắt xu hướng toàn thị trường khi giảm sâu gần 11% về dưới mốc 4 USD/MMBtu. Giá gặp sức ép lớn trong bối cảnh nguồn cung trên toàn cầu được nới lỏng. Mới đây, theo Bloomberg, Mỹ đã đuổi kịp Qatar để trở thành nhà xuất khẩu khí tự nhiên hóa lỏng LNG lớn nhất thế giới. Cả hai quốc gia này đã xuất khẩu tới 81,2 triệu tấn LNG trong năm 2022. Cùng với đó, thời tiết mùa đông ấm áp hơn dự kiến trên khắp các khu vực trên thế giới đang nhanh chóng xoa dịu lo ngại về cuộc khủng hoảng khí tự nhiên toàn cầu.

Giá gas nội địa giảm lần đầu tiên trong năm 2023

Trên thị trường nội địa, cùng chiều xu hướng giá thế giới, bắt đầu từ sáng 01/01, giá gas trong nước đồng loạt được điều chỉnh giảm khoảng 14.000 đồng/bình 12kg và 58.000 đồng/bình 50kg. Theo đó, giá gas bán lẻ đến tay người tiêu dùng tối đa 447.500 đồng/bình 12kg và không quá 1.864.000 đồng/bình 50kg; đánh dấu kỳ giảm giá đầu tiên của giá gas trong nước trong năm 2023.

KIM LOẠI

Sau một thời gian dài liên tục lao dốc trước hàng loạt sức ép từ vĩ mô đến bài toán về nhu cầu, giá sắt thép trên thế giới đã bắt đầu bước vào giai đoạn phục hồi trong khoảng 2 tháng trở lại đây. Biến động của thị trường vẫn còn tiềm ẩn, song tín hiệu tích cực hứa hẹn sẽ thổi một làn gió mới cho ngành sắt thép trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng.

Kỳ vọng về nhu cầu tại Trung Quốc kéo giá sắt thép phục hồi

Là nguyên vật liệu đầu vào quan trọng cho ngành sản xuất thép, quặng sắt đã lấy lại đà phục hồi đáng kể sau khi chạm đáy thấp nhất trong khoảng gần 3 năm vào hồi cuối tháng 10/2022. Theo Sở Giao dịch Hàng hoá Việt Nam (MXV), kết thúc phiên giao dịch ngày 03/01, mặc dù nhiều kim loại cơ bản như đồng, nhôm, chì gặp áp lực bán mạnh, giá quặng sắt kỳ hạn tháng 1 niêm yết trên Sở Giao dịch Singapore (SGX) chỉ giảm nhẹ 0,01%. Chỉ số MXV-Kim loại đạt mức 1.809 điểm, tăng 0,06% so với phiên trước. Như vậy, trong 2 tháng trở lại đây, giá quặng sắt đã tăng khoảng 36%, chủ yếu do kỳ vọng của các nhà đầu tư đối với bức tranh nhu cầu sẽ dần phục hồi trở lại trên thị trường tiêu thụ hàng đầu Trung Quốc.

Bên cạnh chính sách kích thích của Trung Quốc cho thị trường bất động sản vốn đã gặp nhiều áp lực, động lực tăng của giá sắt càng được thúc đẩy mạnh mẽ hơn khi nền kinh tế này tiến hành mở cửa trở lại. Điều đó giúp cho đà phục hồi đối với giá quặng sắt trở nên rõ rệt hơn kể từ đầu tháng 12 cho đến nay.

Cùng chung xu hướng đó, giá thép trên thế giới cũng bước vào nhịp tăng ấn tượng. Tính đến ngày 03/01/2023, giá thép cuộn cán nóng (HRC) của Trung Quốc đạt mức 4.138 NDT/tấn, tăng hơn 11% so với mức đáy thiết lập hồi đầu tháng 11. Mặc dù vẫn sẽ phải chịu những áp lực tiêu thụ nhất định trong ngắn hạn, do dịch bệnh cần phải đạt đỉnh trước khi hạ nhiệt, song niềm tin về sự nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng của Chính phủ Trung Quốc đã giúp các nhà máy tăng cường công suất hoạt động. Bên cạnh đó, một số nền kinh tế châu Á khác cũng đang được kỳ vọng sẽ giúp cho ngành thép lấy lại động lực phát triển.

Ấn Độ sẽ trở thành điểm sáng mới cho ngành thép trên thế giới

Theo Hiệp hội Thép Thế giới (WS), sản lượng thép tại Trung Quốc trong tháng 11/2022 tăng 7,3% so với cùng kỳ năm ngoái trước một số tín hiệu đáng khích lệ từ gói kích thích trong lĩnh vực bất động sản. Tuy nhiên, tình hình dịch bệnh đè nặng lên nhu cầu đã khiến sản lượng tích luỹ 11 tháng đầu năm 2022 vẫn giảm 1,4% so với cùng giai đoạn năm 2021. Trong khi đó, sản lượng thép tại Ấn Độ trong tháng 11 vừa qua ghi nhận mức tăng 5,7% so với cùng kỳ năm trước đó, đồng thời đà tăng khá bền vững đã giúp mức lũy kế sản lượng 11 tháng cũng tăng 6% so với năm 2021.

Sẵn sàng vượt qua Trung Quốc để trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới vào năm 2023, Ấn Độ đang ở giữa thời kỳ bùng nổ xây dựng. Do đó, nền kinh tế này đang nổi lên như một vị cứu tinh cho nhu cầu thép toàn cầu. Cũng theo dự báo của WS, nhu cầu thép tại Ấn Độ sẽ tăng 6,7% lên khoảng 120 triệu tấn vào năm 2023, mức tăng trưởng cao nhất trong số các nền kinh tế tiêu thụ sắt thép lớn. Con số này có thể sẽ lên tới 200 triệu tấn vào năm 2030, với nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng được dự báo sẽ bùng nổ.

Với đà phục hồi của Trung Quốc hay sự nổi lên của thị trường Ấn Độ, đều là các đối thủ cạnh tranh rất lớn, ngành thép Việt Nam trong năm nay sẽ còn gặp phải nhiều thách thức. Tuy nhiên, sẽ vẫn có các cơ hội mà Việt Nam có thể tận dụng, đặc biệt là trong hoạt động xuất khẩu sắt thép xây dựng.

Ngành thép Việt Nam cần tận dụng cơ hội thúc đẩy xuất khẩu

Ấn Độ sản xuất phần lớn lượng thép cho tiêu thụ nội địa, nhưng quốc gia này cũng buộc phải nhập khẩu nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu gia tăng. Chính phủ Ấn Độ cũng đang tìm cách hiện đại hóa hệ thống đường xá, mạng lưới đường sắt và cảng nhằm hướng tới phát triển một trung tâm sản xuất quy mô. Theo MXV, giai đoạn xây dựng của bất kỳ nền kinh tế nào cũng cần rất nhiều thép, trong khi đó, sản xuất và xuất khẩu thép xây dựng là thế mạnh chính của Việt Nam. Đây có thể sẽ là cơ hội tốt cho hoạt động thương mại quốc tế của ngành thép trong nước trong việc tìm kiếm thêm các đối tác tiềm năng.

Đối với Trung Quốc, nền kinh tế khổng lồ này vẫn nhập khẩu một lượng thép đáng kể từ nước ta. Sau khi mở cửa trở lại, hoạt động đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng được coi là nhiệm vụ tất yếu, và Việt Nam hoàn toàn có cơ hội nâng cao chất lượng sản phẩm, hướng tới mở rộng thị phần.

Ngoài ra, thị trường chính của Việt Nam vẫn sẽ là các quốc gia thuộc khu vực ASEAN, chiếm tới 42% cơ cấu xuất khẩu thép. Mặc dù các áp lực kinh tế trước bài toán tăng trưởng toàn cầu chậm lại có thể sẽ là thách thức lớn, song xu hướng đa dạng hóa hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp nước ngoài tại khu vực này cũng sẽ là tín hiệu tích cực cho nhu cầu sắt thép trong hoạt động công nghiệp, khai lối cho hoạt động xuất khẩu sắt thép của Việt Nam.

NGUYÊN LIỆU CÔNG NGHIỆP

Trong phiên giao dịch đầu tiên của năm, giá dầu cọ kỳ hạn của Malaysia đã tăng lên mức cao nhất của 5 tuần giao dịch gần nhất, được củng cố bởi sự suy giảm sản lượng và nguồn cung thắt chặt hơn của Indonesia.

Hợp đồng dầu cọ tiêu chuẩn FCPOc3 giao tháng 3 trên Sàn giao dịch phái sinh Bursa Malaysia đã tăng 81 ringgit, tương đương 1,94%, lên 4.255 ringgit (966,61 USD)/tấn vào thứ Ba.

Hợp đồng đạt trung bình 4.190 ringgit (952,27 USD) vào năm 2022 và ghi nhận mức giảm hàng năm đầu tiên sau bốn năm.

Các quan chức Indonesia cho biết hôm thứ Sáu rằng nước này sẽ thắt chặt các quy tắc xuất khẩu đối với dầu cọ từ ngày 1/1 bằng cách cho phép ít lô hàng hơn ra nước ngoài cho mỗi tấn dầu được bán trong nước để đảm bảo cung cấp đủ và giá cả phải chăng trong nước.

Vào tuần trước, Chính phủ Ấn Độ cho biết đã gia hạn chính sách cho phép nhập khẩu các loại dầu thực vật như dầu cọ, dầu đậu nành và dầu hướng dương với mức thuế thấp hơn trong vòng 1 một năm cho đến tháng 3 năm 2024.

Dầu cọ bị ảnh hưởng bởi biến động giá của các loại dầu liên quan khi chúng cạnh tranh giành thị phần trong thị trường dầu thực vật toàn cầu.